Η παρουσίαση του Βιβλίου “Αγύριστο κεφάλι – ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα” και το cd “Καλοκαίρι στην Αμοργό” του Μίλτου Πασχαλίδη έγινε και μας έκανε να ανατριχιάσουμε αρκετές φορές απο όσα ακούσαμε στην κατάμεστη αίθουσα του Ιανού. Ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Οδυσσέας Ιωάννου και ο Θάνος Μικρούτσικος μας μίλησαν για τον ποιήτη αλλά και φίλο τους Άλκη Αλκαίο και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Κώστας Θωμαίδης, Ο Μπάμπης Στόκας, ο Χρήστος Θηβαίος μας τραγούδησαν αγαπημένα τραγούδια. Στην κιθάρα και στο τραγούδι ήταν φυσικά και ο Μίλτος και ο Θάνος Μικρούτσικος και η Μιρέλλα Πάχου στο πιάνο. Στην αίθουσα και ο Νότης Μαυρούδης, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης κ.α.
Μίλτος Πασχαλίδης : Έγραψα αυτό το βιβλίο για να παρουσιάσω μερικές άγνωστες πτυχές για την ζωή του Άλκη Αλκαίου. Γιατί το μονδικό που μας έμεινε πέρα του σπουδαίου έργου που μας άφηε, είναι 3-4 φωτογραφίες και μία συνέντευξή. Μιλάμε για έναν αόρατο στιχουργό. Αρκεί να σας πω πόσο αόρατος στιχουργός ήταν, οτι ένα απο τα πιο εμβληματικά του τραγούδια, το “Πρωινό τσιγάρο” που είχε φτιάξει με τον Νότη Μαυρουδή, φτιάχτηκε και ο Νότης με τον Άλκη δεν συναντήθηκαν ποτέ. Απο το 1984 μέχρι το 2012 δεν συναντηθήκανε ποτε και την άδεια την πήρε απο τον Θάνο Μικρούτσικο ο οποίος την ζήτησε απο τον Άλκη. Το έγραψα κυρίως για ψυχοθεραπευτικούς λόγους, γιατί για μένα η απώλεια του Άλκη ήταν ξαφνική και προσπαθώντας ίσως να φωτίσω αυτόν τον αόρατο στιχουργό που αξιώθηκα να γνωρίσω και να είναι και φίλος μου. Σας ευχαριστώ που ήρθατε.
Οδυσσέας Ιωάννου: ‘Οταν ξεκινούσα το πρωί να σκεφτώ πέντε πράγματα για αυτή την παρουσίαση, συνειδητοποιησα κάτι και συγγνώμη που ξεκινάω λίγο μακάβρια, οτι έχω βρεθεί πολλές φορές στον Ιανό να μιλήσω για βιβλία ή για κάποιους ανθρώπους αλλά είναι η πρώτη φορά που καλούμαι να μιλήσω για φίλο μου που έχει πεθάνει. Μεγαλώνουμε και κάποια στιγμή θα συνέβαινε και αυτό. Θα κάνω κάποιες προσωπικές αναφορές όσο αναφορά την σχέση μου με τον Άλκη και θα πω και για το βιβλίο αλλά όσο αναφορά για τον στιχουργό Άλκη Αλκαίο όταν στο πάνελ είναι ο Θάνος Μικρόυτσικος μπορεί να μας καλύψει όλους. Ο ‘Αλκης λοιπόν με περίμενε πάντα και μόνο Κυριακές απογεύματα με ένα ποτήρι γάλα και πάρα πολλά τσιγάρα. Προσπαθούσε να σταθεί όσο μπορούσε όρθιος ακουμπώντας στην καρέκλα, μπάσος, γρήγορος στις λέξεις, οι στίχοι του όλοι χειρόγραφοι και ο πιο όμορφος γραφικός χαρακτήρας που έχω δει ποτέ. Κάποια απο τις πρώτες φορές που βρεθήκαμε σπίτι του, τόλμησα λόγω επαγγέλματος να του ζητήσω να κάνουμε μία συνέντευξη. Πολύ ευγενικά μου αρνήθηκε και μου είπε πως αν ποτέ αποφασίσω να δώσω συνέντευξη θα την δώσω σε σένα. Τελικά κατάλαβα πως δεν ήθελα συνέντευξη. Στην πορεία συνειδητοποίησα οτι όταν πηγαίνεις σπίτι του Αλκαίου και μιλάτε ώρες δεν έχεις κανέναν λόγο να ζητάς συνέντευξη. Έχεις κερδίσει πολλά περισσότερα. Συγκινήθηκα πάρα πολύ όταν διάβασα στο βιβλίο κάτι που ήξερα οτι το ανέφερε συχνα σε τρίτους αλλά σε μένα ποτέ δεν το είχε πει φυσικά, οτι με θεωρούσε έναν πνευματικό του παιδί στιχουργικά αλλά αυτό για να μην παρεξηγηθώ είναι κάτι που αποδίδεται εκ των υστέρων απο τον κόσμο και δεν δηλώνεται εκ των προτέρων σε καμία περίπτωση. Εννοώ οτι κανένας δεν μπορεί να χρίζει διαδόχους, το αναφέρω μόνο γιατί το να με θεωρούσε πνευματικό του παιδί δεν υποδηλώνει τίποτα για την στιχουργική μου δεινότητα αλλά υποδηλώνει οτι με αγαπούσε. Την αγάπη του Άλκη προσωπικά την φέρω ως τρόπαιο, οτι με αγαπούσε ένας τέτοιος άνθρωπος. Ως γενναιόδωρος που ήταν μπορεί να μην μου έδωσε ποτε συνέντευξή αλλά έκανε κάτι πολύ ακριβότερο. Το 1996 κυκλοφορεί ο Θάνος το δίσκο “Στου αιώνα την παράγκα” και ο Άλκης μου αφιερώνει το ομότιτλο τραγούδι του δίσκου (στον Οδυσσέα Ιωάννου, καλή θητεία αεροπόρε). Μετέπειτα σπεύδω όσο μπορούσα να προσφέρω ένα μικρό αντίδωρο και παρέα με τον Θάνο πάλι το 1999 έγραψα και του αφιέρωσα τις “Μικρές νοθείες” που τραγούδησε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου στην “Θάλασσα στη σκάλα”. Ο Άλκης με αναστάτωνε όποτε άκουγα στίχους του. Ο Αλκάιος & ο Ελευθερίου είναι οι άνθρωποι που μου άλλαξαν την τροχιά, όταν άκουσα οτι υπάρχει και αυτός ο λόγος στο ελληνικό τραγούδι. Και οι δύο σε δίσκους του Μικρούτσικου. “Τροπάριο για φονιάδες” ο ένας & “Εμπάργκο” ο άλλος. Ξεκινάει το βιβλίο του ο Μίλτος με μια εύστοχη κουβέντα, ήτανε ο αόρατος στιχουργός, και γράφει ένα βιβλίο ο Μίλτος μεροληπτικό όπως πρέπει να είναι αυτά τα βιβλία. Είναι ένα βιβλίο έντιμης υποκειμενικότητας. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να προσεγγίσεις τα πάθη σου και τις αγάπες σου παρα μόνο ο υποκειμενικός. Δεν υπάρχει αντικειμενικότητα για ανθρώπους που λάτρεψες και με τραγούδια που έχεις πάθος. Ο Μίλτος περιγράφει μία σχέση στα στάδια της, με τις διακυμάνσεις της και είχε πολλές διακυμάνσεις κυρίως στη συχνότητα της επαφής και μιλάω για τους 4-5 ανθρώπους που μπαίναμε σπίτι του. Του Μίλτου, εμένα , του Σωκράτη. Ο Μίλτος αναφέρεται σε όλες τις συνεργασίες τους. Μιλάει για έναν άνθρωπο που δεν φωτογραφήθηκε σχεδόν ποτε, έδωσε μία συνέντευξη απο το 1981 αλλά μόνο αποτραβηγμένος δεν ήτανε. Για τον άνθρωπο που έχει ειπωθεί πως δεν υπήρχε. Οτι ήτανε μία κατασκευή όλων όσων λέγαμε πως τον ξέραμε και λέγαμε οτι κάναμε παρέα. Το βιβλίο συνοδεύεται απο ένα cd που περιέχει 9 ηχογραφήσεις. Πέντε παλαιότερες και 4 ανέκδοτες που είχε ο Μίλτος στο συρτάρι. Χρήστος Θηβαίος, Βασίλης Καζούλλης, Βαγγέλης Γερμανός, Κώστας Θωμαίδης. Θεωρώ πως είναι μία αυτόνομη δουλεία του Μίλτου στην δισκογραφία και όχι ενα cd για να πλαισιώσει ένα βιβλίο. Αυτό το βιβλίο τιμάει την αντρική φιλία.
Θάνος Μικρούτσικος : Εγώ πήρα εντολή απο τον Μίλτο να μιλήσω για τον Αλκαίο δεδομένου οτι το βιβλίο του Μίλτου είνα μια προσωπική κατάθεση κάτι σαν συναισθηματικό ημερολόγιο και δεδομένου οτι η σχέση τους ξεκίνησε όταν ο Μίλτος έκανε τα πρώτα του βήματα ως τραγουδοποιός και εξελίχθηκε ως μία δυνατή φιλία. Το βιβλίο δίνει πληροφορίες με την βοήθεια του αδερφού του Βαγγέλη και του πιο διαχρονικού του φίλου τον Ηλία αλλά και σημαντικά στοιχεία για την ψυχοσύνθεση του Βαγγέλη και τους ανοιχτούς ορίζοντες της ψυχής του. Μιλωντας για τον Αλκαίο είναι σαν να μιλάω για τον εαυτό μου. Είναι σαν να μιλάω για ένα μεγάλο μέρος της πορείας μου στο τραγούδι. Βεβαιώς πολλοί συνάδελφοι μελοποίησαν κείμενά του ο Μαυρουδής, ο Παπακωνσταντίνου, ο Μάλαμας, ο Τόκας , ο Κροκίδης, ο Στόκας και ο Θαλασσινός και ο Περίδης που έχουνε κείμενα που τα επεξεργάζονται όμως η μερίδα του λέοντος μου ανήκει αφου μελοποίησα 140 ποιήματα του Αλκαίου απο τα όποια έχουν εκδοθεί περισσότερα απο τα μισά. Η πρώτη μας επαφή ήταν στα τέλη του 77′ απο ένα δημοσιευμένο κείμενο. Έψαχνα να τον βρώ αλλά βιαζότανε η Μαρία Δημητριάδη να το ηχογραφήσουμε και αφού το ηχογραφήσαμε έψαχνα να βρώ ποιανού είναι το κείμενο. Τελικά βρήκα οτι άνηκε στον Βαγγέλη Λιάρο (σ.σ. πραγματικό του όνομα) του το έπαιξα στο τηλέφωνο και έδειξε να ενθουσιάζεται. Το τραγούδι είχε τίτλο 1848. Ακολούθησαν 4 χρόνια καθημερινής επαφής. Στιχούς αυτός, μουσική εγώ. Είχε βρεί ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ. Απο το 78′ ως το 81′ μελοποιώ 40 κείμενα του απο τα οποία προκύπτουν τα 11 του Εμπάργκο. Με το Εμπαργκό αυτόματα καθιερώθηκε η ανερχόμενη δύναμη στο στίχο και πως να γινότανε αλλίως όταν γράφει στίχους σαν και αυτούς “…Μέχρι να αρχίσεις, μέχρι να τελειώσεις το πρόσωπό τους αποστρέψανε άφωνοι οι φίλοι και γελούν στις συγκεντρώσεις μεγάφωνοι, μικρόφωνοι, παράφωνοι…” Κακόηθες μελάνωμα αφιερωμένο στο Νίκο Πουλατζά. Ακόμα “…Τώρα μαθαίνεις στο Ικόνιο αποκλεισμένος ποιοι σαμποτάρουν με καλώδια το κορμί σου πατριωτάκι τρώει τα νύχια ο ανακριτής σου κι είναι το ίδιο αγέλαστος και γελασμένος…”. Στην ιστορία της ποίησης οι μεγάλοι ποιητές έχει αποδειχθεί ότι μας δείχνουνμε σημάδια όψεις του μέλλοντός μας. Στην ιστορία του τραγουδιού μεγάλοι στιχουργοί το δηλώνουν απλά και ξεκάθαρα. Βλέπουν και εκφράζουν πριν από μας αυτό που θα γίνει συνείδηση κάποια χρόνια μετά. Η τέχνη φίλες και φίλοι δεν αξίζει τον κόπο αν μόνο αντανακλά αυτό που γίνεται τώρα και που τώρα είναι κατανοητό. Πρέπει να δείχνει τις καλά κρυμμένες πλευρές των γεγονότων, να τις φωτίζει, να τις μεγεθύνει, αυτό κάνει ο Αλκαίος στο “Εμπάργκο”. “…Ποια νυκτωδία το φως σου έχει πάρει και σε ποιο γαλαξία να σε βρω εδώ είναι Αττική, φαιό νταμάρι και γω ένα πεδίο βολής φθηνό που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι. Και στο ίδιο κείμενο υπάρχει ο ωραιότερος στίχος της ελληνικής ποίησης”…Το καραβάνι τρέχει μες τη σκόνη και τη τρελή σου κυνηγάει σκιά πώς να ημερέψει ο νους μ’ ένα σεντόνι πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά αγάπη που σε λέγαμε Αντιγόνη..”
Τα τραγούδια της βραδιάς :
Κακόηθες μελάνωμα – Θάνος Μικρούτσικος
Όσοι δεν τα παράτησαν – Θάνος Μικρούτσικος
Όλα για πάρτη σου – Μίλτος Πασχλίδης
Αγύριστο κεφάλι – Μίλτος Πασχλίδης
Το σαράκι του Ρεμπώ – Κώστας Θωμαίδης, Μίλτος Πασχλίδης
Καλοκαίρι στην Αμόργο – Χρήστος Θηβαίος, Μίλτος Πασχλίδης
Να με θυμάσαι – Μπάμπης Στόκας, Μίλτος Πασχαλίδης
Σαν να μην σ’έχασα ποτέ – Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Μίλτος Πασχαλίδης
Ερωτικό – Κώστας Θωμαίδης, Μίλτος Πασχλίδης, Χρήστος Θηβαίος, Μπάμπης Στόκας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Γράφει ο Θάνος Τεγόπουλος
Φωτογραφία Γιάννης Μαργετουσάκης
