«Ψαραντώνης»
Έργο που φιλοτέχνησε ο Στέλιος Φαϊτάκης, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους της γενιάς μας που έφυγε εχθές από τη ζωή, πρόωρα, σε ηλικία 47 ετών…
Ο Στέλιος Φαϊτάκης γεννήθηκε το 1976 στην Αθήνα. Αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 2003 και παρακολούθησε μαθήματα Αγιογραφίας.
Οι δημιουργίες του έχουν παρουσιαστεί σε ατομικές αλλά και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων των 1η Μπιενάλε της Ρίγας “RIBOCA” (2018), Documenta 14 στη γερμανική πόλη Κάσελ (2017), “Δικαίωμα στο μέλλον” του Μουσείου Τέχνης του 20ου και 21ου αιώνα στην Αγία Πετρούπολη (2017), “Τέμπλον” στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης (2017), “Lasco Project #6” με ανάθεση μόνιμης τοιχογραφίας στο κτήριο του Palais de Tokyo στο Παρίσι (2016), 54η Μπιενάλε της Βενετίας (2011) κ.α.
«Έφυγε ο “πειραματιστής” της βυζαντινής αγιογραφίας:
Σαν να ακούς από το ένα ακουστικό ραπ και από το άλλο βυζαντινό μέλος. Σαν την ίδια στιγμή να συνυπάρχει το γάργαρο γέλιο ενός αγοριού με τις φωνές κοινωνικής διαμαρτυρίας. Σαν η αγιογραφία να μεταλλάσσεται σε street art και το αντίστροφο. Όλα αυτά τα στοιχεία ανέπνεαν δημιουργικά και ανεξάρτητα μέσα στη ζωγραφική του Στέλιου Φαϊτάκη.
Ο ίδιος δεν αγαπούσε καθόλου τη δημοσιότητα και απέφευγε τις συνεντεύξεις. Ωστόσο, υπήρξε από τους ελάχιστους της γενιάς του που κατάφερε να ταξιδέψει την τέχνη του στο εξωτερικό σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις – γεννήθηκε το 1976 και ήδη είχε αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες.
Η δουλειά του μιλά τη γλώσσα του παρόντος με ζωγραφικά εργαλεία που φαινομενικά ανήκουν στο παρελθόν.
“Ο Φαϊτάκης με τη ζωγραφική του άνοιξε νέους δρόμους, συνταιριάζοντας ετερόκλητες αφηγήσεις και παραδόσεις. Στο έργο του η ορθόδοξη αγιογραφία εμπλουτίστηκε με στοιχεία από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και τα ιαπωνικά μάνγκα, για να αποτυπώσει ως επί το πλείστον σύγχρονες, έντονα δραματοποιημένες σκηνές πολιτικών συγκρούσεων και κοινωνικών αγώνων”, γράφει στην ανακοίνωσή του το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), σε έναν αποχαιρετισμό που εκφράζει ειλικρινή θλίψη.
“Συχνά μεγάλων διαστάσεων τα έργα του, αντλούσαν τη δομή τους από τη θητεία του στην τέχνη του δρόμου και έφερναν είτε στον υπαίθριο δημόσιο χώρο είτε στην εσωτερική εκθεσιακή αίθουσα μια στρατευμένη εικονογραφία υψηλής αισθητικής με δεσμούς στην πολιτική ιστορία της τέχνης του 20ου αιώνα. Μια τέχνη τόσο υψηλού επιπέδου δε θα μπορούσε να υποστηριχθεί παρά από έναν άνθρωπο σπάνιου ήθους και υπερβατικής ταπεινότητας”, καταλήγει η ανακοίνωση του ΕΜΣΤ.
Το θεμέλιο του έργου του Στέλιου Φαϊτάκη είναι η Κρητική Σχολή της βυζαντινής αγιογραφίας, μια παραδοσιακή καλλιτεχνική γλώσσα από τον τόπο της καταγωγής του. Παράλληλα όμως επηρεάστηκε βαθιά από λαϊκές πολιτιστικές παραδόσεις του κόσμου, όπως η θιβετιανή και ιαπωνική τέχνη, η Φλαμανδική σχολή, η μεξικανική τοιχογραφία, οι ινδικοί και περσικοί πίνακες-μινιατούρας και η τεχνική που είχαν οι μινιατουρίστες στη μεσαιωνική Ευρώπη.»
«Θεματικά, ο πυρήνας της δουλειάς μου είναι η αποκαλούμενη “ανθρώπινη κατάσταση”, η οποία προκύπτει από τα διαρκώς αναπάντητα ερωτήματα της ύπαρξης. Σε αυτό το πλαίσιο, το έργο μου αντλεί την έμπνευσή του από τη θρησκεία και την πνευματικότητα, τη φιλοσοφία, από άλλες μορφές τέχνης, την επιστήμη, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ιστορία κ.α. και τοποθετεί όλα αυτά τα στοιχεία σε διάλογο μεταξύ τους με σκοπό να δημιουργήσει μια σύνθετη αφήγηση.
Η ανθρωποκεντρική ζωγραφική μου περιλαμβάνει σουρεαλιστικά στοιχεία, είναι γεμάτη από αλληγορίες και παράδοξα, χρησιμοποιεί ελεύθερα τη φαντασία ξεπερνώντας την αυστηρά λογική σκέψη.
Η ειρωνεία, το δράμα, οι μεταφορές και οι συμβολικοί κώδικες αποτελούν τα περαιτέρω εργαλεία που συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα γρίφο, μια παράθεση συγγενών εικόνων με αινιγματικές σχέσεις μεταξύ τους, που πάντα όμως καταλήγουν σε ένα σημείο αρμονικής ισορροπίας.
Θέλησή μου είναι να προσφέρω στον θεατή μια ευκαιρία να αποδράσει από τον ορθολογισμό που επιβάλλει η εποχή της υψηλής τεχνολογίας και της μηχανοποίησης των ανθρώπινων σχέσεων, να βρεθεί σε τόπους που βρίσκονται πέρα από τον χρόνο, να θέσει εκείνα τα ερωτήματα που θα διευρύνουν την αντίληψή του και να βελτιώσει τη σχέση του με τον κόσμο που τον περιβάλλει.»

* Από την σελίδα Ψαραντώνης – Psarantonis

____________________