Μέρα από προσπάθεια 2,5 ετών και μεγάλες αντιδράσεις από τον καλλιτεχνικό (και όχι μόνο) κόσμο της γειτονικής χώρας, η κυβέρνηση του Έντι Ράμα κατάφερε να γκρεμίσει το ιστορικό κτίριο του εθνικού θεάτρου της Αλβανίας, στο κέντρο των Τιράνων.
Η ανάρτηση που ακολουθεί ανήκει στον Αλέξανδρο Οικονομίδη :
Σήμερα τα ξημερώματα κι ενώ ο λαός έχει τρομοκρατηθεί από την παγκόσμια πανδημία, Ο Έντι Ραμα κατάφερε την πολυπόθητη κατεδάφιση του Εθνικού Θεάτρου (μνημείο πολιτισμού), αφού πρώτα έθεσε την χώρα σε συνθήκες πολιορκίας με ειδικό νόμο που τιμωρεί έως και 10 χρόνια φυλάκισης τους διαδηλωτές ή τους αντιφρονούντες.
Από το πρωί στους δρόμους οι Αλβανοί..
Το κίνημα “Προστάτεψε το θέατρο” ξεκίνησε πριν από περίπου 2 χρόνια, όταν η αντιδραστική κυβέρνηση του Έντι Ραμα αποφάσισε να γκρεμίσει το ιστορικό κτίριο του εθνικού θεάτρου που στεγαζοταν στη καρδιά των Τιράνων παραχωρωντας το μέρος σε φίλα πεοσκειμενους επιχειρηματίες συμφερόντων για την ανέγερση ενός εμπορικού κτιρίου.
Η αντίδραση των καλλιτεχνών ήταν άμεση, οι οποίοι από την πρώτη μερα αντιστάθηκαν με απεργίες και οργάνωσαν το κίνημα “Προστάτεψε το Θέατρο” το οποίο στήριξαν εκατοντάδες πολίτες, πνευματικοί άνθρωποι, φοιτητικοί σύλλογοι, αριστερές οργανώσεις, η αξιωματική αντιπολίτευση, Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η πλειοψηφία των πολιτικών κομμάτων της χωρας, οργανώσεις ανθρωπινων δικαιωμάτων, πρεσβευτές ευρωπαϊκών χωρών, αθλητές, οι ανθρακωρύχοι με το κίνημα τους, ευρωβουλευτες και έγκριτες προσωπικότητες.
Το κίνημα “προστάτεψε το θέατρο” οργανώθηκε και πήρε υπό κατάληψη το εθνικό θέατρο για μεγάλο χρονικό διάστημα όπου διεξάγονταν καλλιτεχνικά δρώμενα, συναυλίες, προβολές ταινιών κτλ επιφέροντας σκληρή αντιπολίτευση στην μονοκομματική πλέον βουλή της Αλβανίας.
Πολλές φορές η κυβέρνηση με την βοήθεια των δυνάμεων καταστολής προσπάθησε να γκρεμίσει το θέατρο και να ολοκληρώσει το σχέδιο της, αλλά μάταια. Εκατοντάδες διαδηλωτές ξεχύνονταν στους δρόμους για την υπεράσπιση του θεάτρου.
Η αλβανική κυβέρνηση μετά από τις τεράστιες αντιδράσεις άλλαξε τουλάχιστον 4 φορές τα σχέδια της για την κατεδάφιση του θεάτρου, φοβουμενη οξυνση της κατάστασης απο νέες διαδηλώσεις μαζί με το φοιτητικό κίνημα και τους ανθρακωρύχους.
Ο Έντι Ραμα μαζι με τα συμφέροντα που τον στηρίζουν, τις ημέρες της καραντινας προετοίμασε σιωπηρά το έδαφος, κι εχθές τα ξημέρωμα γκρέμισε το Εθνικό Θέατρο. Από το πρωί στο κέντρο των Τιράνων έχουν ξεσπάσει διαδηλώσεις.
Λίγα λόγια για το θέατρο
Το κτίριο του θεάτρου ήταν το μοναδικό φουτουριστικό κτίριο του Ιταλού μηχανικού και αρχιτέκτονα, Giulio Berté, το οποίο ξεκίνησε στις αρχές Ιανουαρίου 1938 και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 1939. Ανατέθηκε από το Βασίλειο της Αλβανίας στο πλαίσιο της Ιταλο-Αλβανικής συμφωνίας του Ιανουαρίου 1938, ως ένα από τα “φασιστικά κτίρια” του ρυθμιστικού σχεδίου δόμησης του κέντρου των Τιράνων. Η ιταλική-αλβανική πλατεία “Scanderbeg” ιδρύθηκε εκεί, ως πολιτιστικό, καλλιτεχνικό, αθλητικό και ψυχαγωγικό κέντρο, που χτίστηκε από την εταιρεία “Pater”. Η έκταση που δόθηκε για το έργο περιελάμβανε 13 χιλιάδες m2, εκ των οποίων 7 χιλιάδες m2 καλύπτονται από το κτίριο στο οποίο βρισκόταν η βιβλιοθήκη, το γραφείο πληροφοριών, το γραφείο λογοτεχνικής μετάφρασης κ.λπ.
Το κτίριο συνέχισε να εκτελεί τις πολιτιστικές και αθλητικές του λειτουργίες ακόμη και μετά την ιταλική κατοχή.
Μετά την ιταλική συνθηκολόγηση, το κτίριο άλλαξε το όνομά του και μετονομάστηκε σε Σινεμά “Kosova” (Κόσοβο) ως κινηματοθεατρο.
Το 1945, μετά την εγκαθίδρυση του καθεστώτος Χότζα, επήλθε η τελευταία αλλαγή, μετατρέποντάς το σε Λαϊκό Θέατρο και μετά την πτώση του καθεστώτος Χότζα/Αλια το 1991 μετονομάστηκε σε Εθνικό Θέατρο.
